Hướng Dẫn Cách Xây Dựng Và Lập Lịch Bảo Trì Dự Phòng Hiệu Quả

1. Giới Thiệu Về Bảo Trì Dự Phòng

Bảo trì dự phòng là chiến lược bảo dưỡng thiết bị nhằm đảm bảo rằng các sự cố tiềm ẩn được phát hiện và xử lý kịp thời, tránh gây gián đoạn quá trình sản xuất. Chiến lược này bao gồm việc lập lịch kiểm tra định kỳ, bảo dưỡng và thay thế linh kiện theo chu kỳ.

Không giống như bảo trì khắc phục (thực hiện khi có sự cố xảy ra), bảo trì dự phòng giúp doanh nghiệp chủ động trong việc bảo trì, từ đó giảm thiểu các chi phí đột xuất và nâng cao hiệu suất thiết bị.

2. Các Bước Xây Dựng Lịch Bảo Trì Dự Phòng

Bước 1: Xác Định Danh Mục Tài Sản Quan Trọng

Trước tiên, cần xác định các tài sản và thiết bị quan trọng nhất cần bảo trì dự phòng. Cần nhớ rằng không phải tất cả tài sản trong cơ sở đều cần được lên lịch bảo trì dự phòng. Việc thực hiện bảo trì dự phòng cho toàn bộ danh mục tài sản lớn là không thực tế đối với hầu hết các tổ chức. Ngoài ra, việc thực hiện bảo trì dự phòng cho các thiết bị giá rẻ, không quan trọng và dễ sửa chữa là lãng phí.

Những thiết bị có vai trò quan trọng trong quy trình sản xuất, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, hoặc có chi phí sửa chữa và thay thế lớn là những thiết bị cần được ưu tiên bảo trì dự phòng trước tiên. Việc này giúp doanh nghiệp tránh trì hoãn bảo trì cho một số tài sản, đặc biệt khi sử dụng lịch bảo trì dự phòng linh hoạt cũng như tránh tập trung bảo trì cho những thiết bị không quan trọng, gây lãng phí nguồn lực.

Các thông tin cần thu thập của mỗi tài sản khi lập danh Mục tài sản quan trọng:

Nhãn hiệu và model
Số seri
Thông số kỹ thuật và năng lực
Số hiệu thiết bị
Phân loại
Vị trí
Người sử dụng chính
Phụ tùng

Mẹo: Bạn có thể sử dụng bảng tính hoặc phần mềm quản lý bảo trì (CMMS) để lưu trữ thông tin tài sản. Vietsoft khuyến nghị sử dụng nền tảng thân thiện với người dùng như Phần mềm quản lý bảo trì thiết bị CMMS EcoMaint để duy trì hồ sơ tài sản, đối chiếu dữ liệu và thu thập thông tin thiết bị khi lập danh sách để tiết kiệm chi phí và thời gian.

Bước 2: Xác định ưu tiên bảo trì

Phân tích mức độ quan trọng là quá trình xếp hạng tài sản theo tiềm năng rủi ro trong nhiều hạng mục, bao gồm vận hành, tài chính, môi trường, và an toàn sức khỏe.

Phân tích mức độ quan trọng cho phép quản lý xếp hạng, ưu tiên và lập lịch bảo trì dự phòng một cách khách quan. Tài sản có mức độ quan trọng cao hơn nên được ưu tiên hàng đầu. Sử dụng các câu hỏi sau làm điểm khởi đầu khi đánh giá mức độ quan trọng của tài sản:

Những tài sản nào quan trọng đối với sản xuất và an toàn?
Những tài sản nào cần bảo trì thường xuyên?
Những tài sản nào có chi phí sửa chữa và thay thế cao?

Khi lập lịch bảo trì dự phòng, ưu tiên các tài sản thiết yếu cho sản xuất, cần bảo trì thường xuyên, hoặc có chi phí sửa chữa và thay thế cao. Hãy nhớ: việc áp dụng chương trình bảo trì phản ứng cho các tài sản không quan trọng và cũ sẽ hiệu quả về mặt chi phí hơn. Sau cùng, bạn có thể sẽ sớm thay thế chúng.

Bước 3: Lập Lịch Bảo Trì Theo Chu Kỳ

Sau khi xác định danh mục thiết bị ưu tiên, bước tiếp theo là lập lịch bảo trì định kỳ cho từng thiết bị. Cần xác định chu kỳ bảo trì lý tưởng và các công việc cần thực hiện cho mỗi thiết bị. Điều này bao gồm các hoạt động kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế linh kiện định kỳ.

Các yếu tố cần xem xét khi lập lịch:

Khuyến cáo của nhà sản xuất: Thông số kỹ thuật và khuyến nghị từ nhà sản xuất là nguồn tham khảo quan trọng.
Điều kiện vận hành thực tế: Cường độ và môi trường hoạt động của thiết bị có ảnh hưởng lớn đến tần suất bảo trì.
Lịch sử bảo trì và xu hướng hỏng hóc: Xem xét dữ liệu quá khứ để dự báo thời gian kiểm tra và thay thế.

Lưu ý: Tránh bảo trì quá mức bằng cách xác định tỷ lệ bảo trì dự phòng hợp lý. Bảo trì quá thường xuyên có thể gây lãng phí nguồn lực mà không cải thiện hiệu quả thiết bị.

Theo Khảo sát tại Mỹ về tình hình bảo trì tại các doanh nghiệp sản xuất vào năm 2019 cho thấy 45% doanh nghiệp vẫn dựa vào excel và và 39% doanh nghiệp sản xuất vẫn dựa hồ sơ giấy để lập lịch bảo trì định kỳ tại nhà máy. Các doanh nghiệp này không biết rằng một phần mềm CMMS phù hợp có thể giúp việc lập lịch bảo trì dễ dàng hơn nhiều. Phần mềm cho phép tự động hóa cả lịch bảo trì dài hạn và ngắn hạn dựa trên các công việc theo quý, tháng, tuần và hàng ngày.

Phần mềm CMMS cũng cho phép ghi nhận các hoạt động bảo trì nhỏ thường bị bỏ sót và không được chú ý. Điều này giúp các đội duy trì khối lượng công việc tồn đọng ở mức có thể quản lý được. Các tính năng bổ sung như quản lý kho, đối chiếu tài sản, bình luận lệnh công việc, trò chuyện nhóm và báo cáo nâng cao khiến Vietsoft EcoMaint trở thành công cụ đột phá cho các đội bảo trì ở mọi quy mô.

Bước 4: Xây Dựng Kế Hoạch Kiểm Tra Và Bảo Trì Chi Tiết

Để bảo trì hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng một kế hoạch kiểm tra chi tiết cho từng thiết bị. Kế hoạch này bao gồm các hoạt động cụ thể như:

Kiểm tra tình trạng kỹ thuật hàng ngày: Kiểm tra mức dầu, rò rỉ, tiếng ồn.
Bảo dưỡng định kỳ: Bôi trơn, làm sạch bộ phận, thay dầu, kiểm tra hệ thống làm mát.
Thay thế các linh kiện theo định kỳ: Các phụ tùng như lọc dầu, bộ lọc không khí, dây đai, bạc đạn cần được kiểm tra và thay thế định kỳ để tránh hỏng hóc bất ngờ.

Việc lập kế hoạch chi tiết giúp doanh nghiệp đảm bảo rằng công tác bảo trì được thực hiện nhất quán, chính xác và hiệu quả.

Bước 5: Lập Kế Hoạch Và Quản Lý Phụ Tùng, Vật Tư

Quản lý vật tư là yếu tố không thể thiếu trong việc bảo trì dự phòng. Đảm bảo có đủ phụ tùng và vật tư cần thiết là một bước quan trọng để tránh tình trạng trì hoãn do thiếu linh kiện.

Các bước quản lý phụ tùng và vật tư bao gồm:

Dự trù nhu cầu: Dựa trên lịch bảo trì và các thiết bị ưu tiên để dự báo nhu cầu phụ tùng.
Lựa chọn nhà cung cấp: Đảm bảo nhà cung cấp có chất lượng sản phẩm ổn định và giao hàng đúng thời hạn.
Quản lý tồn kho: Xác định mức tồn kho tối thiểu và tối ưu, theo dõi tình trạng tồn kho thường xuyên.

Lợi ích của việc quản lý phụ tùng hiệu quả: Tránh tình trạng thiếu hụt vật tư, đảm bảo các công việc bảo trì được thực hiện đúng tiến độ.

Bước 6: Thực Hiện Và Giám Sát Tiến Độ Bảo Trì

Sau khi thực hiện công tác bảo trì định kỳ cần định kỳ theo dõi tiến độ lịch bảo trì và xác định các lĩnh vực cần cải thiện. Quan trọng nhất là đánh giá số lượng công việc bảo trì dự phòng mà đội của bạn đã hoàn thành kể từ khi tạo lịch bảo trì ban đầu. Ngoài ra, có một số chỉ số để theo dõi tiến độ chương trình bảo trì dự phòng, bao gồm:

Thời gian trung bình giữa các lần hỏng (MTBF): MTBF là thời gian trung bình giữa các lần hỏng tài sản. Sử dụng MTBF để đo lường hiệu suất, thiết kế và độ an toàn của tài sản quan trọng. Công thức tính MTBF là: Tổng thời gian hoạt động của tài sản có thể sửa chữa ÷ số lần hỏng trong một khoảng thời gian.
Tỷ lệ bảo trì theo kế hoạch (PMP): PMP đo lường số hoạt động bảo trì đã lên lịch được hoàn thành so với tổng số nhiệm vụ bảo trì. Sử dụng PMP để đo lường hiệu quả của việc lập lịch bảo trì dự phòng và xác định cơ hội giảm thiểu bảo trì phản ứng.
Tỷ lệ bảo trì định kỳ tới hạn (SMCP): Chỉ số này đo lường mức độ trễ của hoạt động bảo trì định kỳ so với tần suất cần thực hiện. SMCP giúp xác định các hoạt động bảo trì quá hạn cần được ưu tiên. Công thức tính SMCP là: (số ngày trễ của công việc + độ dài chu kỳ bảo trì) ÷ độ dài chu kỳ bảo trì x 100.
Độ tuân thủ bảo trì dự phòng (PMC): Chỉ số này đo lường số nhiệm vụ đã lên lịch được hoàn thành trong một khoảng thời gian nhất định. Nó cũng hữu ích để xác định hiệu quả của lịch bảo trì dự phòng. Công thức tính PMC là: số PM hoàn thành ÷ số PM đã lên lịch x 100.
Hiệu suất thiết bị tổng thể (OEE): OEE đo lường mức độ năng suất của tài sản. Nó kết hợp khả năng sẵn có, hiệu suất và chất lượng sản xuất để xác định hiệu quả của tài sản trong sản xuất. Tài sản có OEE 100% không có thời gian ngừng máy không theo kế hoạch (khả năng sẵn có), sản xuất nhanh nhất có thể (hiệu suất) và không có sản phẩm lỗi (chất lượng).

Việc giám sát tiến độ bảo trì giúp doanh nghiệp phát hiện các vấn đề và điều chỉnh chiến lược bảo trì kịp thời, nâng cao hiệu quả bảo trì.

3. Các yếu tố khiến xây dựng lịch bảo trì dự phòng thất bại

a. Truyền thông nhóm kém

Lịch bảo trì dự phòng hiệu quả phụ thuộc vào việc tất cả các bên liên quan có thông tin cần thiết để thực hiện. Truyền thông không rõ ràng giữa các đội, phòng ban và ban quản lý có thể dẫn đến thiếu thông tin quan trọng như trạng thái thiết bị, tồn kho và hơn thế nữa. Điều này có thể dẫn đến ưu tiên không đồng bộ, công việc trùng lặp và nhầm lẫn về công việc cần làm, ở đâu và ai làm. Để tránh những vấn đề này, hãy tìm kiếm giải pháp tạo điều kiện cho giao tiếp mạnh mẽ và thời gian thực giữa các đội, chẳng hạn như CMMS di động với nhắn tin thời gian thực.

b. Quản lý kho bảo trì không hiệu quả

Lịch bảo trì dự phòng trở nên vô dụng nếu các đội không có vật tư cần thiết để thực hiện khi cần. Thiếu phụ tùng hoặc công cụ có thể làm chậm trễ không chỉ một công việc cụ thể mà còn các công việc khác phụ thuộc vào việc hoàn thành nó. Sự không hiệu quả này có thể dẫn đến thời gian ngừng máy kéo dài, tồn đọng công việc và tăng khả năng đặt hàng gấp và sửa chữa khẩn cấp.

c. Lịch Bảo Trì Không Linh Hoạt

Lịch bảo trì cần được thiết kế linh hoạt để thích ứng với các tình huống thay đổi, chẳng hạn như sự cố không mong đợi hoặc các điều kiện hoạt động đặc biệt. Thiếu linh hoạt sẽ khiến doanh nghiệp không thể điều chỉnh lịch trình để đối phó với các vấn đề bất ngờ, làm tăng chi phí và thời gian ngừng máy.

4. Ứng Dụng CMMS EcoMaint Trong Lập Lịch Bảo Trì Dự Phòng

Phần mềm quản lý bảo trì thiết bị CMMS EcoMaint là một giải pháp phần mềm quản lý bảo trì toàn diện, giúp doanh nghiệp lập kế hoạch và quản lý lịch bảo trì dự phòng dễ dàng. Với EcoMaint, doanh nghiệp có thể:

Lập lịch bảo trì dự phòng tự động: Hệ thống nhắc nhở các công việc bảo trì định kỳ dựa trên lịch trình thiết lập.
Quản lý kho: Theo dõi tồn kho phụ tùng và vật tư, dự báo nhu cầu đặt hàng.
Theo dõi và phân tích dữ liệu bảo trì: Giúp phân tích hiệu quả hoạt động và chi phí bảo trì một cách chính xác.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp để quản lý bảo trì dự phòng một cách hiệu quả, CMMS EcoMaint là một lựa chọn tuyệt vời giúp tối ưu hóa quy trình bảo trì, tiết kiệm chi phí và tăng cường hiệu suất thiết bị.

Xin vui lòng tham khảo giải pháp phần mềm quản lý bảo trì CMMS EcoMaint tại đây.

Hoặc liên hệ để nhận tư vấn theo hotline: 0986778578 hoặc email sales@vietsoft.com.vn

5. Kết Luận

Lập lịch bảo trì dự phòng là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định, giảm thiểu sự cố không mong muốn và tối ưu hóa chi phí bảo trì. Việc xây dựng lịch bảo trì bài bản và khoa học cùng với sự hỗ trợ từ phần mềm quản lý bảo trì như CMMS EcoMaint sẽ mang lại lợi ích to lớn cho doanh nghiệp.