Bảo mật thông tin trong hệ thống MES: Tầm quan trọng và giải pháp tối ưu
Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, hệ thống MES (Manufacturing Execution System) đã trở thành công cụ cốt lõi giúp các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam tối ưu hóa quy trình, nâng cao hiệu suất và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của công nghệ, các mối đe dọa về an ninh mạng ngày càng gia tăng, khiến bảo mật thông tin trong hệ thống MES trở thành một yếu tố sống còn.
Bài viết này sẽ phân tích chi tiết vai trò của bảo mật thông tin, các xu hướng công nghệ mới nhất và cách thức triển khai giải pháp hiệu quả để đảm bảo an toàn dữ liệu trong hệ thống MES.
I. Hệ thống MES là gì và tại sao cần bảo mật thông tin?
Hệ thống MES là nền tảng công nghệ kết nối các quy trình sản xuất, từ lập kế hoạch đến thực thi và giám sát, giúp doanh nghiệp thu thập, phân tích và quản lý dữ liệu theo thời gian thực. Dữ liệu trong MES bao gồm thông tin nhạy cảm như kế hoạch sản xuất, công thức chế tạo, dữ liệu vận hành máy móc, và thậm chí là thông tin cá nhân của nhân viên. Nếu những dữ liệu này bị xâm phạm, doanh nghiệp có thể đối mặt với các hậu quả nghiêm trọng như:
Mất dữ liệu quan trọng: Dẫn đến gián đoạn sản xuất và thiệt hại tài chính.
Rò rỉ bí mật kinh doanh: Ảnh hưởng đến lợi thế cạnh tranh.
Vi phạm quy định pháp luật: Gây tổn hại uy tín và bị phạt nặng.
Do đó, bảo mật thông tin trong hệ thống MES không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là yếu tố chiến lược để đảm bảo sự bền vững của doanh nghiệp.
II. Vai trò của bảo mật thông tin trong hệ thống MES
1. Đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu
Tính toàn vẹn dữ liệu (data integrity) là yếu tố cốt lõi để đảm bảo rằng thông tin trong hệ thống MES không bị thay đổi hoặc giả mạo. Ví dụ, nếu dữ liệu về thông số máy móc bị chỉnh sửa trái phép, doanh nghiệp có thể sản xuất ra sản phẩm lỗi, gây thiệt hại lớn. Các phương pháp như sử dụng hàm băm (hash functions) hoặc mã xác thực HMAC giúp phát hiện bất kỳ thay đổi nào trong dữ liệu.
2. Bảo vệ bí mật kinh doanh
Trong ngành sản xuất, các công thức, quy trình hoặc thông tin vận hành thường là tài sản trí tuệ có giá trị cao. Bảo mật thông tin trong hệ thống MES giúp ngăn chặn các cuộc tấn công mạng nhằm đánh cắp dữ liệu quan trọng, từ đó bảo vệ lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
3. Tuân thủ quy định pháp luật
Tại Việt Nam, các quy định về bảo vệ dữ liệu như Nghị định 13/2023/NĐ-CP yêu cầu doanh nghiệp phải đảm bảo an toàn thông tin cá nhân và dữ liệu nhạy cảm. Hệ thống MES cần tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như IEC 62443 hoặc NIST SP 800-82 để đáp ứng các yêu cầu pháp lý và tránh các hình phạt.
4. Duy trì tính liên tục của hoạt động sản xuất
Các cuộc tấn công mạng như ransomware có thể làm gián đoạn hoạt động của hệ thống MES, gây ra tổn thất lớn. Việc triển khai các biện pháp bảo mật hiệu quả giúp duy trì hoạt động sản xuất liên tục, giảm thiểu rủi ro.
III. Các xu hướng công nghệ bảo mật trong hệ thống MES năm 2025
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, các giải pháp bảo mật thông tin trong hệ thống MES đang không ngừng được cải tiến. Dưới đây là những xu hướng nổi bật mà các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam cần chú ý:
1. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong phát hiện mối đe dọa
AI và máy học (machine learning) đang được sử dụng để phân tích hành vi bất thường trong hệ thống MES. Ví dụ, nếu một tài khoản người dùng truy cập dữ liệu vào thời điểm bất thường, hệ thống AI có thể tự động gửi cảnh báo hoặc chặn truy cập. Các thuật toán AI cũng giúp phát hiện các mẫu tấn công mạng phức tạp mà các phương pháp truyền thống khó nhận diện.
2. Công nghệ mã hóa tiên tiến
Mã hóa dữ liệu (encryption) là nền tảng của bảo mật thông tin. Năm 2025, các tiêu chuẩn mã hóa như AES-256 và các giao thức truyền tải an toàn (SSL/TLS) tiếp tục được nâng cấp để chống lại các cuộc tấn công lượng tử. Ngoài ra, tokenization (mã hóa dạng mã thông báo) đang được áp dụng để bảo vệ các thông tin nhạy cảm như số định danh sản phẩm.
3. Bảo mật dựa trên Zero Trust
Mô hình Zero Trust yêu cầu xác minh mọi truy cập, bất kể người dùng ở trong hay ngoài mạng nội bộ. Điều này đặc biệt quan trọng trong hệ thống MES, nơi dữ liệu được truy cập từ nhiều nguồn như máy móc, nhân viên, hoặc đối tác bên ngoài. Zero Trust giúp giảm thiểu nguy cơ từ các cuộc tấn công nội bộ hoặc lỗ hổng từ bên thứ ba.
4. Tích hợp blockchain để đảm bảo tính minh bạch
Blockchain đang được thử nghiệm trong MES để ghi lại các giao dịch dữ liệu một cách minh bạch và không thể thay đổi. Ví dụ, blockchain có thể được sử dụng để theo dõi lịch sử thay đổi thông số máy móc, đảm bảo rằng mọi thao tác đều được ghi nhận và kiểm tra.
5. Tăng cường bảo mật IoT trong MES
Hệ thống MES thường tích hợp với các thiết bị IoT (Internet of Things) như cảm biến và máy móc thông minh. Tuy nhiên, IoT cũng là mục tiêu tấn công phổ biến. Các giải pháp bảo mật IoT mới, như xác thực thiết bị dựa trên chứng chỉ số và phân đoạn mạng (network segmentation), đang được triển khai để bảo vệ dữ liệu MES.
IV. Các biện pháp bảo mật thông tin trong hệ thống MES
Để triển khai bảo mật thông tin trong hệ thống MES hiệu quả, doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp sau:
1. Mã hóa dữ liệu toàn diện
Dữ liệu trong MES cần được mã hóa cả khi lưu trữ (at rest) và khi truyền tải (in transit). Ví dụ, dữ liệu lưu trên cơ sở dữ liệu nên được mã hóa bằng AES-256, trong khi dữ liệu truyền qua mạng cần sử dụng giao thức HTTPS hoặc SSL/TLS. Ngoài ra, việc quản lý khóa mã hóa (key management) cũng cần được thực hiện cẩn thận để ngăn chặn truy cập trái phép.
2. Kiểm soát truy cập dựa trên vai trò (RBAC)
Hệ thống MES nên áp dụng kiểm soát truy cập dựa trên vai trò (Role-Based Access Control – RBAC), trong đó mỗi người dùng chỉ được cấp quyền truy cập tối thiểu cần thiết để thực hiện công việc. Ví dụ, một nhân viên vận hành máy chỉ có quyền xem dữ liệu sản xuất, trong khi quản lý chất lượng có thể truy cập báo cáo kiểm tra. Kết hợp với xác thực đa yếu tố (MFA), RBAC giúp tăng cường bảo mật đáng kể.
3. Sao lưu và khôi phục dữ liệu
Sao lưu dữ liệu định kỳ là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính liên tục của hệ thống MES trong trường hợp xảy ra sự cố như tấn công mạng hoặc lỗi phần cứng. Doanh nghiệp nên thực hiện sao lưu tự động, lưu trữ bản sao ở nhiều vị trí an toàn và kiểm tra khả năng khôi phục dữ liệu định kỳ. Ví dụ, một nhà máy có thể sao lưu dữ liệu hàng ngày và kiểm tra khôi phục mỗi tháng.
4. Cập nhật và vá lỗi phần mềm
Phần mềm MES cần được cập nhật thường xuyên để khắc phục các lỗ hổng bảo mật. Doanh nghiệp nên kiểm tra thông báo từ nhà cung cấp phần mềm và áp dụng các bản vá (patch) ngay khi có sẵn. Trước khi cập nhật, cần sao lưu dữ liệu và thử nghiệm bản vá trong môi trường sandbox để tránh rủi ro.
5. Đào tạo nhân viên về an ninh mạng
Nhân viên là mắt xích quan trọng trong chuỗi bảo mật. Các khóa đào tạo định kỳ về nhận diện email lừa đảo, quản lý mật khẩu an toàn và tuân thủ quy trình bảo mật sẽ giúp giảm thiểu rủi ro từ lỗi con người. Ví dụ, một nhân viên được đào tạo tốt sẽ không nhấp vào liên kết đáng nghi trong email, từ đó ngăn chặn các cuộc tấn công phishing.
6. Giám sát liên tục và phản ứng nhanh
Hệ thống MES cần được giám sát liên tục để phát hiện các hoạt động bất thường. Các công cụ như SIEM (Security Information and Event Management) có thể thu thập và phân tích nhật ký truy cập, gửi cảnh báo khi phát hiện mối đe dọa. Ngoài ra, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch phản ứng sự cố (incident response plan) để xử lý nhanh chóng các cuộc tấn công mạng.
V. Ví dụ thực tế: Về thiệt hại do kém bảo mật thông tin trong hệ thống MES tại Việt Nam
Hãy tưởng tượng một nhà máy sản xuất thực phẩm tại Việt Nam sử dụng hệ thống MES để quản lý dây chuyền sản xuất. Nhà máy này đã bị tấn công bởi ransomware, một loại mã độc mã hóa toàn bộ dữ liệu trong hệ thống MES, bao gồm kế hoạch sản xuất, thông số máy móc, và dữ liệu kiểm soát chất lượng. Hậu quả của cuộc tấn công này là nghiêm trọng và kéo dài:
Gián đoạn sản xuất hoàn toàn: Toàn bộ dây chuyền sản xuất phải dừng hoạt động trong nhiều ngày liên tiếp do không thể truy cập dữ liệu vận hành. Điều này dẫn đến việc không thể giao hàng đúng hạn cho các đối tác lớn, gây thiệt hại trực tiếp hàng tỷ đồng từ các đơn hàng bị hủy.
Chi phí khôi phục dữ liệu: Nhà máy phải chi trả hàng chục đến hàng trăm triệu đồng để thuê chuyên gia an ninh mạng và mua phần mềm giải mã, nhưng có thể chỉ khôi phục được 50-70% dữ liệu. Các dữ liệu bị mất vĩnh viễn, ví dụ như: công thức pha trộn vật liệu đặc biệt có thể khiến nhà máy mất lợi thế cạnh tranh.
Tổn thất uy tín: Việc giao hàng chậm trễ và thông tin về vụ tấn công bị rò rỉ đã khiến nhà máy mất lòng tin từ các đối tác chiến lược. Một khách hàng lớn có thể sẽ chấm dứt hợp đồng dài hạn trị giá hàng tỷ đồng/năm, đẩy doanh nghiệp vào tình trạng khó khăn tài chính.
Chi phí pháp lý và tuân thủ: Do dữ liệu cá nhân của nhân viên bị rò rỉ trong vụ tấn công, nhà máy phải đối mặt với khoản phạt hàng chục đến hàng trăm triệu đồng theo Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Ngoài ra, chi phí để nâng cấp hệ thống bảo mật và đào tạo nhân viên cũng sẽ là con số rất đáng kể.
VI. MES SmartTrack: Giải pháp bảo mật thông tin tiên tiến cho doanh nghiệp sản xuất
Để đáp ứng nhu cầu bảo mật ngày càng cao, công ty phần mềm Vietsoft đã phát triển MES SmartTrack, một hệ thống MES 4.0 tích hợp các công nghệ bảo mật tiên tiến như mã hóa AES-256, kiểm soát truy cập dựa trên Zero Trust, và giám sát thời gian thực. MES SmartTrack không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn đảm bảo an toàn dữ liệu ở mức cao nhất, phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế như IEC 62443.
Hoặc liên hệ để nhận tư vấn theo hotline: 0986778578 hoặc email sales@vietsoft.com.vn
VII.Kết luận
Bảo mật thông tin trong hệ thống MES là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo sự an toàn, hiệu quả và bền vững của các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam. Bằng cách áp dụng các biện pháp như mã hóa dữ liệu, kiểm soát truy cập, sao lưu định kỳ, và đào tạo nhân viên, doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro và tận dụng tối đa lợi ích từ MES. Những xu hướng công nghệ mới như AI, Zero Trust, và blockchain đang mở ra cơ hội để nâng cấp bảo mật MES lên một tầm cao mới.
Hãy bắt đầu hành trình bảo vệ dữ liệu sản xuất của bạn ngay hôm nay với các giải pháp hiện đại như MES SmartTrack. Một hệ thống MES an toàn không chỉ là công cụ, mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong thời đại số hóa.
The two people who were climbing up the wall suddenly stopped and looked down with wide eyes.Stopping his head hastily, the second child blinked and squinted his eyes to look carefully again.
At this time, the cruise ship had already left the shore and was moving slowly in the river.The newly hung plaque has been covered with red cloth.
Luo, I have misunderstood. My daughter never meant this.Although Luo Tianhe was very satisfied with Luo Chen, he didn t show it.
Without caring about anything else, he hurriedly took out an empty porcelain How to Maximize the Benefits of Amaze ACV Keto Gummies for Optimal Results?
bottle from his arms, placed it under the needle dew, and then shook it gently Needles, a drop of needle dew immediately dripped into the bottle.Wulingguan has become a trading center for goods from various countries.
Zhou means by this Luo Chen Main Types of CBD Gummies: A Comprehensive Guide (jEAZt)
and Li Tian looked at each other, and looked at Zhou Song with puzzled expressions, waiting for him to explain.Brother Gu, please keep your voice down, be careful of the trouble coming from your mouth.
What s going on Who are they Withdrawing the snake shaped sword from Yin Lang s neck, Zheng Xiaoliu frowned and looked at Shen Tucan.His face was pale and twisted, and his eyes were closed as if he was suffering endless pain.
Luo Tianhe s eyes were splitting, and he tried to rescue him, but his opponent seized the opportunity, leaving a long wound on his back, and then he was tightly entangled by his opponent.Really, he didn t want everyone to know about this.
Whoa Without hesitation, Cao Yun dodged in a zigzag pattern, avoiding the arrows, and instantly dodged into a nearby street.Amitabha Yuankong had a complicated look on his face.
His chest rested directly on Yun Mo s right arm holding the dagger.In fact, San er was quite helpless. When he saw Luo Chen charging towards Wang Rengui with his men and shooting an arrow at Wang Rengui, he had no time to remind Wang Rengui and could only block the arrow with his own body.
Let s go Essentia Water secures private equity investment to accelerate growth
there After introducing Luo Chen, seeing everyone under the stone pillar looking at him one after another, Nangong Dao smiled at Luo Chen and then walked towards the stone wall.And everyone in the stands, looking at the unknown beast in the iron cage, bought Luo Chenying without hesitation.
After listening How Effective Are Burn Rizer Capsules for Weight Loss? A Full Review
to Kong Bei s clueless words, The others frowned, but they reacted instantly and were shocked.He continued to look at the patterned steel. After leaving the foundry hall, Luo Chen returned to Yuzhu Pavilion.
Qin knew that Luo Chen was asking who the secret agent of Ziwu Villa was.Luo doesn t ask, Nan will be ready to tell Mr. Luo about this now Nangong Dao smiled slightly and was about to start.
And go. Wait for Nan Qi to leave. Lu Li put away the smile on his face and shouted out the door with a cold face Here comes someone Master A black clad warrior guarding the door walked into the lobby, bowed and clasped his fists.Li Hu knew in his heart that Luo Chen asked him to guard the door mainly to guard against Li Yuxi, because in the entire Ziwu Villa, Li Yuxi was the only one who would rashly break into Luo Chen s house study.
Seeing this, the Zong family was instantly furious.Then do you know where the mountain gate of the Hidden Kill Sect is Luo Chen looked hopeful.
Luo Chen was extremely interested in the bead in the mummy s head.They have a clean background and a sense of belonging to the villa.
Is that so
Luo Chen suddenly felt a little regretful. But then, Luo Chen started laughing.Who else could this be if he wasn t Jin Shiyu s younger brother Jin Tai Not seeing him at Jin s house just now, Luo Chen was still wondering, not expecting him to come here to lead the army.
Several movements were quick and clean. In just a split second, just as he sat back on the camel, the camel had just finished turning around.This man dared to scream at Tianbao Pavilion s first class mid level warriors.
Luo Chen would not have agreed to Liu Qingyang s request if it were any other Can Fang.Your mother and I both think Xiang er is a good match and a good match for you.
Shopkeeper Wang smiled and said I don t know if it has a single horn and scales.
Then he looked with disdain at the majestic middle aged man standing under the stone pillar of the Sima family, and mocked Sima It s too late for the Patriarch to speak If he had begged for mercy earlier, maybe I would have let him go Haha At this time, under the stone pillar of the Ming Family, the Patriarch of the Ming Family stood up with the same laugh and gloated Unraveling the Truth: Can Apple Cider Vinegar Actually Help You Lose Weight in Winter?
Sima Is the head of the family an old fool Did you say stop in the arena of the battle between the aristocratic families Hmph Hearing the sound, the head of the Sima family looked at Akihito and the head of the Ming family on the stage with murderous intent.
After wiping the water on his mouth, he laughed at Luo Chen who jumped off the camel and said Haha Mr.For a while, Do Keto ACV Gummies Really Work? A Comprehensive Look
the two were fighting at par, fighting for dozens of rounds, breaking out of the study and fighting into the yard outside.
The middle aged man s companion put down the chopsticks in his hands and said.Let me try Luo Chen reached for the gun. He was not afraid of the explosion that might occur during the attempt.
Zhou Song also sighed, Then he said to Bai Yi After we return, please send someone to spread the news about Luo Tianhe becoming Ningshui Marquis of the imperial court and our alliance with Ziwu Villa, so that the Sanhe Gang will have some scruples.At this moment, a cold and penetrating female voice sounded in the store Okay Brother Zhu, stop it Luo Chen looked for the voice and saw that it was like a thousand year old ice cube that had not been released from the beginning to the end.
The two of us are willing to join Ziwu Villa. We will definitely live up to the young master and Ziwu Villa in this life.Not Mike Pompeo Weight Loss: Key Factors Behind His Transformation
bad Seeing the young man talking like this, Zheng Xiaoliu was also angry.
Now. The young man looked full of yearning, Hemp Labs CBD Gummies Phone Number - Reviews, Benefits, and Customer Support
and then he became worried again Brother Shan, do you think Longwei Escort Agency will accept us Don t worry Longwei Escort Agency is short of people now, and we have the strength.After finally seeing the chance of survival, how could he let it go Qin Fei, what do you mean Do you want to watch my son die Wang Bao is the son of my Wang family.
Luo Chen had met these five people before boarding the ship.There are also rocks that are about to be frozen everywhere.
They were relieved to see that the dead third rate early warrior was not Yama Luo
Relaxed, the two took advantage of the opportunity in the air to quickly search for Yama s figure in the valley.Those sand bandits are very familiar with the desert.
As he watched, Luo Chen s brows furrowed more and more tightly, until his face turned as black as the bottom of a pot.His originally ecstatic mood suddenly fell back to the bottom.
Regardless of his own injuries, Jing Ba summoned his true energy and slapped Luo Chen on the back.I m doing very well, little one. Hearing this, Zhou Song smiled sarcastically I think so Otherwise, I wouldn t have sent so many signals in a row, and you were all You don t come out to see me.
Jian Lei, who had been watching the river, suddenly raised his head and squinted at the direction of the arrow.People come and go in Tianxiang Tower, and they are the most well informed.
Won t you come back if you run away Ye Qingqing stared at the snake girl and said with a sinister look It s not a spiritual beast, at most it s a half step spiritual beast.Upon seeing this, The Dragons Den Weight Loss Pill: Does it Really Work
Yin Anzhi s hand that was about to hit Luo Chen with the chair suddenly stopped.
And this is the final destination of this trip to the Demon Abyss the Demon Cave.What Do you think I m easy to bully After that, Bai Shiyi said.
Immediately, the few people said no more and sat down quickly, because Wen Yan spoke again at this moment In the second battle of the quota battle, the sword master of the Liu family is ruthless to the Ye family Has it started
Hearing the sound, all the people from the aristocratic families sat up 8 Expert-Recommended Meal Prep Recipes to Lose Weight: Exploring Their Key Benefits
straight and stared at the ring, because in Wyld CBD Pear Gummies: A Comprehensive Guide to Benefits, Ingredients, and Effects (ydsja)
their hearts, this battle was not only the pinnacle of the battle between the aristocratic families, but also the one who proved who is the best of the younger generation of each aristocratic family.
With the magnetite in hand, Ziwu Villa began to build a gravity training room.Are you trying to burn bridges across rivers Cao Yun s suppressed anger CBD Gummies Mexico: Laws, Benefits, and Where to Buy
broke out again, and he looked at the young man in black with red eyes.
When Tang San heard this, the corner of his mouth twitched, and he Where Can I Buy Calmwell CBD Gummies: A Comprehensive Guide (fKqaN)
stretched out his hand.Wocao It turns out this kid was holding back his ultimate move with his eyes closed I thought he was waiting to die Amazing Amazing He actually injured the slave of the Zong family like this.
I can only endure it for now. Luo Chen collected the recovered banknotes and checked the medicinal materials Yes, the medicinal properties are well preserved.Take it easy Luo Chen slowly opened his eyes, looked at the street on the other side of Shiqiao, Delta 8 CBD Flower Review: A Comprehensive Guide to the Best Products (lwVyB)
and said with a smile The three major forces are deeply rooted here.
The escort is there, the people are there The escort is destroyed, the people are dead Twenty escorts also shouted loudly.If we meet, the poor monk will come to our rescue. Thank you, Master Then let s leave quickly After Ning Ling finished speaking, she led a few people from Huashan and hurried to a passage.
After taking a deep look at the circular mark, Keto+ACV Gummies Reviews: How Stars Achieve Rapid Weight Loss
Luo Chen immediately looked away and looked at the stone wall.Boohoo Booboo Soon, the remaining iron wolf guards and iron headed wolves were all killed by Luo Chen and the others.
The guards who were struck by Luo Chen s head suddenly stopped and then retreated like a tide.As Zheng Xiaoliu s friend, Luo Chen wanted to kill Zong Ningzhao.
After walking along a long path and passing through an arch, the chamberlain took Luo Chen around and around, passing through many palaces, and finally stopped in front of an elegant and delicate palace.He The Benefits and Effectiveness of Marker CBD Gummies for Pain Relief and Anxiety (GrAeP)
knew there was something wrong at a glance
Upon seeing this, Li Ge walked up to Luo Chen with a dangerous look in his eyes.
He saw Lu Bin sticking his head out of the quilt from time to time to see if everyone was sleeping.They will either not take action or fight to death After Lu Yang s accident, public opinion exploded in an instant, and the explosion was not over yet.
I ve never met such a stupid student
asked old classmate Shen Xiujuan After asking some questions such as Is it a habit for me to go to work on the first day , Are the students still obedient , If you need anything, tell her at any time , I left the office.Zhang Sheng has seen some clips. The overall feel is very good.
Outside the temporary office. I know
There was silence on the other end of the phone. Whether there was the coercion of capital, whether the investors forced the actors to withdraw, or whether there was any interference from outside factors, even though the investment was a bit high, I was able to concentrate on filming and perform my best without any scruples.
It seems that a ray of dawn has shined, but if they want to stand up again, they must need money
One machine costs hundreds of thousands
Now Not to mention hundreds of thousands, they were extremely reluctant How Much is EarthMed CBD Gummies: Prices, Reviews, and Benefits
to even come up with tens of thousands of dollars.I want to get to know him well Next time we meet, ask him to chat Brother Xu, the opportunity is in front Nufarm CBD Gummies Shark Tank: Reviews, Benefits, and Scams
of you, I hope you can cherish it
In this life, people often only meet a few noble people and a few opportunities.
In the remaining more than 100 areas that have not Is Keto Blast Gummies a Scam? Separating Fact from Fiction
yet been toured , thanks to the promotion of the battery car, the overall pre sale tickets have been sold well.He saw a huge group of actors getting on electric cars one after another, forming a long queue.
Really, just do me a favor. If Shishi enters the top thirty two, I will provide breakfast in the dormitory for another week.Zhang, you still have to sign Starlight Future If you go talk to Starlight Future again, you have no weight now Yes, Director Ke, there is a banquet in the sky
You still have to walk your own path after all. Zhang Sheng took a bite How Often Can You Take CBD Gummies? Usage Guide and Tips
of fruit and looked towards the distance Original Mixed Berry CBD Gummies 1500mg: Benefits, Usage, and Expert Insights
of the balcony with deep eyes.
Faced with cross examination, he answered one by one.Gao Yuan felt a little more comfortable after closing the curtains.
You must have called the police immediately if you encountered something that was against you.About half an hour later, she saw Zhang Panpan in the mall.
You can check the Internet. Some time ago, Yanjing was called in because of random calls from some businesses.Then
it exploded. Zhang Sheng closed his eyes, exhaled a breath, and walked around the blackened area.
She just chatted about some family matters. After chatting for a while
Zhang Sheng went to the toilet. Naturally, it was impossible for the camera crew to follow Zhang Sheng into the bathroom.The sound of cursing could be heard from a distance.
Hey, I suddenly thought it was quite interesting. Both parents died, and they had a lot of fate.The battles and bloody rivers and lakes in the past have nothing to do with him.
It seems that the two of them are chatting about something
Haifeng, don t underestimate the people in the cafeteria.As for Brazil, there will also be a screening. As for how the audience will react, can we give it to him Let s talk about the awards
Zhang Sheng looked at Chen Mengting. Nangong Nan and Cao Lv Chong were two accounts that once made Lin Xia popular.
The same tea, the same utensils, and the same water, but after Zhang Sheng finished brewing, the taste he drank was completely different, which made him gasp.He tried to call Avery Tashi. He hoped to ask Avery Tashi out and then take Lucanna Farms CBD Gummies Shark Tank Update: Reviews, Scam, and Benefits
a photo with Avery Tashi in front of all the media.
She stared blankly at a big orange placed in front of her, and her heart was filled with turmoil.
He also took some gravel from the stone pillars and the ground and took them back to see what materials could be used to replace them.She seemed to be disappearing and integrating with the heaven and earth.
The ice beetle Wang Yuchen Bringing CBD Gummies on a Flight: Travel Tips, Regulations, and Benefits
was still in the condenser.It would be better to go to the Talisman Guild. The materials required to make the Talisman are not expensive, but the rewards for entrusting tasks are not high either.
But the spiritual plants being cared for in the spiritual field are different from the spiritual plants in the forest.Thinking of Mr. Jing Chu, Jiang Yuebai couldn t help but feel sorry for her.
A strong body is the basis of survival. Starting today, I will train in the demon body forging method
Xinwei, Year Earth Medicine CBD Gummies: Benefits, Reviews, and Science
of the Sheep, seventh day of November I have been trapped deep in the second floor for more than a month, and there is no entrance to the third floor.Various jellyfish floated among them, and small fish swam by in groups, making the scene full of life.
Thank you brother Shen Huaixi stood up from the ground, rushed How Star Tammy Slaton Achieved a 500-Pound Weight Loss: A Health Journey Against All Odds
up to hold Xie Jingshan s body, and they both fell into the sea of blood orchids.Let s go now. No, I can still help your parents take care of Shanhai Tower, and wait until they have babies before leaving.
