Trong quá trình hoạt động sản xuất, chỉ số hiệu suất tổng thể thiết bị OEE (Overall Equipment Effectiveness) đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường hiệu suất của thiết bị và nhà máy. Một chỉ số OEE cao thường tương đương với một môi trường sản xuất hiệu quả và năng suất. Tuy nhiên, để đạt được chỉ số OEE cao, các doanh nghiệp cần phải nhận biết và khắc phục những tổn thất lớn ảnh hưởng đến hiệu quả thiết bị.
Có 06 tổn thất lớn gây ảnh hưởng đến chỉ số hiệu suất tổng thể thiết bị OEE – một chỉ số quan trọng đo lường hiệu suất tổng thể của hệ thống sản xuất:
1. Tổn thất do hỏng hóc của máy móc, thiết bị:
Hỏng hóc của máy móc và thiết bị thường là loại tổn thất dễ dàng nhận biết nhất trong quá trình sản xuất. Đây là những vấn đề như hỏng hóc của khuôn/gá, thiết bị không hoạt động đúng cách, hoặc lỗi về cơ/điện của thiết bị. Những sự cố này gây ra thời gian dừng máy và gián đoạn quá trình sản xuất. Để giảm thiểu tổn thất này, quan trọng phải thiết lập một quy trình bảo dưỡng định kỳ để phát hiện và khắc phục các vấn đề kỹ thuật kịp thời.
2. Tổn thất về thiết lập và điều chỉnh thiết bị:
Quá trình thiết lập và điều chỉnh thiết bị không chính xác cũng gây ra mất mát hiệu suất. Điều này thường xảy ra khi thiết lập vào đầu ca không đúng cách, thay đổi đơn hàng, hoặc khi có sự thay đổi về thông số kỹ thuật. Để giảm thiểu tổn thất này, cần phải có các hướng dẫn cụ thể và tiêu chuẩn cho việc thiết lập và điều chỉnh thiết bị.
3. Dừng vặt khi vận hành thiết bị:
Những dừng vặt ngắn thường xuyên xảy ra do các sự cố như kẹt/tắc, lỗi dẫn hướng, hoặc các sự cố nhỏ khác. Mặc dù thời gian dừng máy ngắn, nhưng chúng có thể tích lũy và gây gián đoạn quá trình sản xuất. Để giảm thiểu tổn thất này, cần xây dựng các quy trình xử lý sự cố nhanh chóng và thực hiện bảo dưỡng định kỳ.
4. Thiết bị vận hành với tốc độ thấp:
Trong một số trường hợp, thiết bị được vận hành ở tốc độ thấp hơn so với mức tiêu chuẩn, dẫn đến mất mát hiệu suất. Nguyên nhân có thể là do môi trường không phù hợp, lỗi thiết bị, hoặc nhân viên thiếu kinh nghiệm. Để khắc phục, cần phải thiết lập các chương trình giám sát và đo kiểm thường xuyên để điều chỉnh tốc độ vận hành.
5. Sai lỗi khi khởi động, tắt máy:
Các sự cố khi khởi động, tắt máy hoặc điều chỉnh thiết bị cũng gây ra tổn thất không chỉ trong thời gian dừng máy mà còn trong việc tạo ra các sản phẩm lỗi. Để giảm thiểu tổn thất này, cần phải phát hiện và xử lý các sản phẩm lỗi kịp thời để tránh ảnh hưởng đến chất lượng và quy trình sản xuất.
6. Sai lỗi trong sản xuất:
Khi thiết bị hoạt động bình thường nhưng tạo ra sản phẩm lỗi, điều này dẫn đến việc sản xuất sản phẩm không đạt chất lượng. Để giảm thiểu tổn thất này, cần thiết lập các quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm và thực hiện kiểm tra trước khi đưa vào vận hành hàng loạt.
Ngoài 06 tổn thất lớn này ra thì còn có tổn thất do Dừng máy theo kế hoạch: Loại thất thoát này do có kế hoạch và không gây ảnh hưởng đến hiệu suất tổng thể thiết bị OEE tuy nhiên sẽ gây ra kéo dài thời gian sản xuất dẫn dến giảm sản lượng sản xuất của thiết bị.
Kết luận: Tổn thất lớn đối với hiệu suất tổng thể thiết bị OEE không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất sản xuất mà còn gây ra lãng phí về tài nguyên và chi phí. Mục tiêu của các chương trình Bảo trì năng suất tổng thể TPM (Total productive maintenance) và giám sát OEE (OEE Tracking) là loại bỏ và giảm thiểu các tổn thất này để tối ưu hóa hiệu suất sản xuất và tạo ra một môi trường sản xuất hiệu quả và bền vững.